Intro

Uitlegkunde of hermeneutiek in ruimere zin is de theorie over het uitleggen van teksten. Zo gebruik ik de term op deze site.
Hermeneutiek in engere zin is de theorie over het begrijpen of verstaan van teksten die ons door de historisch kritische benadering vreemd zijn geworden.

Houding

in voorbereiding

Literaire lezing

Het leuke van deze methode is, dat je geen woordenboeken, commentaren en andere naslagwerken nodig hebt om de Bijbel te begrijpen. Het bijzondere van deze manier van lezen is, dat je niet uitgaat van allerlei theologische en filosofische aannames, maar zo open en onbevangen mogelijk de Bijbelse teksten leest om volop recht te doen aan wat er werkelijk staat. Je vindt deze leeswijze hier stap voor stap uitgelegd.

Historisch-kritische lezing

De historisch kritische lezing maakt gebruik van meerdere methoden om de tekst als een historisch produkt te verklaren.

Uitleggen

Om een tekst begrijpend te kunnen lezen, moet je de taal kennen, de betekenis van de woorden, de structuur van de tekst, achtergronden.

Verklaren

Is een tekst min of meer uitgelegd en begrepen, dan willen wetenschappers vaak ook weten hoe die tekst bv als historisch produkt is te verklaren.

Interpreteren

Door de tekst te interpreteren blijft die niet een overblijfsel uit een ver en vreemd verleden, maar wordt die relevant voor ons geloof en leven hier en nu.

Hermeneutische cirkel

De 66 geschriften van vele schrijvers vormen samen de Bijbel. Is er een rode draad in al die teksten te ontdekken waardoor de Bijbel bij alle verscheidenheid toch een eenheid is? Of is het een bont geheel zonder een centraal thema?

Opheffen

De tegenstelling van en stelling en de tegenovergestelde bewering kan soms opgeheven worden op een hoger niveau.

Tegenstrijdigheden

De Bijbel bevat nogal wat uitspraken die elkaar tegen spreken. Soms is dat alleen maar gezichtsbedrog: bij beter lezen wat er staat verdwijnt de tegenspraak. Maar er zijn ook tegenstrijdigheden die zich niet laten oplossen.

Met verbeeldingskracht

in voorbereiding

Regula Fidei

in voorbereiding

Semiotische lezing

inleiding semiotische lezing

Geestelijke lezing

Ook wel lectio divina of meditatieve lezing van de Bijbel

Afkortingen

Afkortingen Bijbelboeken > Register kolom 2
adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
DL = Dordtse Leerregels
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
HCat = Heidelbergse Catechismus
HTB = Het Boek
HSV = Herziene Staten Vertaling
LXX = Septuaginta (Griekse Vertaling vh OT; 250 - 50 vC)
LV14 = Leidse Vertaling 1914
NA - Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Vertaling van 1951
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van 2021
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
PKN = Protestantse Kerk Nederland
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
vC = voor Christus